Pauline Koehorst

Het enorme voordeel van dagboeken schrijven

Vanmorgen vroeg ik me ineens af; worden er in dit digitale tijdperk eigenlijk nog dagboeken geschreven?

Het zou eeuwig zonde zijn wanneer belangrijke gebeurtenissen uit je leven vervagen en je jaren later niet precies meer weet hoe het zat. Ik heb gedurende een lange tijd  dagboeken geschreven. Dan baal ik over de hiaten in sommige omschreven gebeurtenissen. Aan de andere kant is het dan geweldig leuk om de missende stukjes nieuw leven in te blazen door middel van zintuiglijke ervaringen, hoe je je toen voelde en wat je dacht. Mijn manuscript telt inmiddels meer dan vijfhonderd bladzijdes. Mijn schrijfcoach Hedwig van Lier helpt mij mijn verhaal scherp te houden, door aan te geven waar ik zintuiglijke ervaringen en gedachtes zou kunnen toevoegen of juist weglaten, met als doel dat het verhaal nergens inzakt of juist te snel gaat. Ik word enthousiast van de uitwerking ervan. Alsof je als lezer nog beter het verhaal wordt ingezogen.

Lees meer >> | 65 keer bekeken

Hulde aan het katholicisme

Maar niet heus. Nog steeds zijn we bezig met het ruimen van de puinhopen veroorzaakt door het katholieke geloof.  

Het was ergens in de jaren tachtig dat mijn toen vijfenvijftigjarige moeder naar een programma zat te kijken waarin de paus werd uitgelicht. Met een zalverige blik zei ze: ‘Wat een fantastische man is dat toch. Als je ziet wat hij allemaal voor zijn volk heeft betekend!' Kreun…

Hoe dubbel kun je als vrouw zijn, om dit te zeggen. Ze was verre van blij met de rol die haar lieftallige paus haar had toebedeeld. Haar identiteit gooide ze de vuilnisbak in en ze gaf zich met voelbare ingehouden woede over aan haar lot als moeder en verlengstuk van haar man. 

Het is inmiddels 2023 en op scholen zijn ze weer bezig kinderen en jongeren seksuele vorming te geven. Het katholicisme is natuurlijk niet de enige oorzaak waarom dit weer moet, maar toch bedankt, lieve Paus.

Lees meer >> | 60 keer bekeken

Is er iets mis met onze kinderen?

Kinderen met zware psychische klachten, zoals anorexia of suïcidale neigingen, staan soms maanden op de wachtlijst voor jeugdhulp, omdat deze volloopt met hulpvragen vanuit talloze andere jongeren, waarvan men zegt dat die het minder hard nodig hebben.

Dit roept vragen bij mij op. Op dit moment wordt er zoveel van jongeren verwacht dat ik, bij de gedachte alleen al hoofdpijn krijg. Dat jongeren soms flink lijden, is van alle tijden. Maar de sociale media die bij jongeren van nu prestige en gezien worden afdwingt, de zoektocht van wat ze met hun leven willen, welke beroepskeuze ze moeten maken, wat hun identiteit is, hun seksuele voorkeur, heen en weer geslingerd worden tussen gescheiden ouders, en dan naast alle andere belachelijke hoeveelheid keuzemogelijkheden een op de achtergrond woedende oorlog, die overal voelbaar is. 

Het kan zijn dat ik nog e.e.a. vergeten ben, maar voor nu vind ik het wel even genoeg. 

Lees meer >> | 57 keer bekeken

Intergenerationeel trauma bewezen

Veel mensen erven de traumatische ervaringen van hun ouders, grootouders en overgrootouders. Dat kan zijn omdat trauma vaak onbewust voelbaar aanwezig is in de opvoeding en in de familierelaties. Recent onderzoek wijst uit dat trauma ook via de genen kan worden doorgegeven aan het nageslacht. (intergenerationeel of transgenerationeel trauma).

In veel culturen is het geloof in een bovennatuurlijke wereld, waarin voorouders een cruciale rol spelen, eeuwenoud gedachtengoed. Veel kunstenaars maken dat gedachtengoed, dat ze van ouders en grootouders hebben meegekregen, onderdeel van hun spiritual journey.

De spirituele erfenis bevat niet alleen positieve kanten. Het is een continu strijdtoneel: engelen demonen, energieën of geesten die er vechten om territorium. Voor veel kunstenaars is hun werk een spiegel, die helpt de confrontatie met bijvoorbeeld pijn of onbehandeld trauma aan te gaan. Zo kunnen obstakels overwonnen worden en kan pijn en trauma die families soms al generaties lang met zich meedragen, doorbroken worden.

Een tentoonstelling die hierover gaat heet ‘Spirituele urgentie’ en is te zien tot en met 10 april in Stedelijk Museum Schiedam. 

Lees meer >> | 81 keer bekeken

Leidt vrijheid van meningsuiting wel tot vrijheid

Dat iedereen mag zeggen wat haar of hem dwars zit is een belangrijk verworven goed. Echter wanneer het aanzet tot geweld, haat zaaien, discriminatie, belediging, valse informatie, inmenging in de privacy, kan het levens ernstig ontwrichten. 

Kinderboekenschrijver Pim Lammers (29 jaar) schreef voor digitaal cultureel magazijn Optimist een verhaal voor volwassenen, over een jeugdvoetballer die misbruikt werd door zijn trainer. Hierin werden drie zinnen over seksueel overschrijdend gedrag compleet uit de context gehaald en op sociale media gedeeld. Het mondde uit tot haatberichten en doodsbedreigingen richting deze jonge schrijver.

Met schrijven of welke kunstvorm ook, geeft de maker een stukje van haar/zijn visie op een andere dan gangbare manier bloot, met als doel mensen op een andere manier te laten kijken en in te laten leven. Wanneer we niet uitkijken, en vlak geschreeuw alle ruimte krijgt, behoren creatieve beroepen straks tot het verleden.

Lees meer >> | 67 keer bekeken

Diagnose synesthesie brengt magie van de verbeelding om zeep

Het omschrijven van zintuiglijke ervaringen in een boek kan helpen bij het creëren van een meeslepend verhaal dat de lezer in staat stelt zich te verbinden met de personages en de omgeving waarin het verhaal zich afspeelt. Maar wat als bij de schrijver één zintuig leidt tot automatische, onvrijwillige ervaringen in een ander zintuig? Is het dan nog wel te volgen voor de gemiddelde lezer? Een zeldzaam kleine hoeveelheid mensen heeft dit fenomeen, dat synesthesie heet. Zij kunnen bijvoorbeeld kleuren zien wanneer ze muziek horen, of geuren ruiken bij het zien van een bepaalde kleur. Ervaringen uit verschillende zintuiglijke gebieden (bijv. oog en tastzin) worden met elkaar verbonden, meestal op grond van een gevoelsovereenkomst. Toch zet deze bij elkaar gesprokkelde informatie mij aan het denken. Behoren dan niet alle creatievelingen, wat de wetenschap beweert, tot dit zeldzaam kleine percentage? Want juist zij halen zintuiglijke ervaringen uit hun context en geven er een nieuwe betekenis aan.

Alhoewel de werking van de hersenen mateloos boeiend is, vind ik dat we eens moeten  ophouden met alles in hokjes te willen proppen.  

Lees meer >> | 93 keer bekeken

‘The dark side of the moon’ heeft levens beter gemaakt.

Dit weekend las ik een artikel van de Britse neurowetenschapper Dean Burnett dat mensen proberen dingen te vermijden die negatieve emoties oproepen, maar dat negatieve emoties essentieel voor ons welzijn en het onderdrukken ervan slecht is voor ons brein. 

‘The dark side of the moon’ van Engelse band Pink Floyd (bestaat deze week 50 jaar en is over de 45 miljoen keer verkocht. Wow!) heeft deze vermijdingsdrang voor even weten te doorbreken.

Het album verkent thema's zoals angst, waanzin, verdriet, verlies en bevat veel symboliek en metaforen die ons onderbewustzijn kunnen aanspreken en ons kunnen helpen om diepere emoties en gevoelens te verkennen. De trage hartslag, het geluid van ademhaling, kan ons extra helpen om ons te verbinden met onze fysieke sensaties en levenskracht. Fans verwoordden dat het album hun eigen persoonlijke ervaringen weerspiegelt en (nog steeds) helpt om te gaan met moeilijke emoties en problemen in het leven. 

 ‘The dark side of the moon’ schijnt een van de grootste prestaties in de geschiedenis van de rockmuziek te zijn. Wat mij betreft ook, en niet alleen vanwege de muziek, maar ook, en dat klinkt wellicht pompeus, dat het de aarde een beetje beter heeft gemaakt. 

Lees meer >> | 108 keer bekeken

Klauwen af van boeken Roald Dahl

Het zit kennelijk in de tijdsgeest om overal aan te peuteren. Nu zijn de boeken van Roald Dahl de klos. Heiligschennis hier aan te knoeien. Waarom zou je ook? Door kinderen Dahls speelse manier van brengen te ontzeggen, ontneem je ze de vrijheid zelf na te denken. Zoals directeur Joris van de Leur van uitgeverij De Fontein in dagblad Trouw terecht zegt: in de overdrijvingen en stereotyperingen zit juist de humor die kinderen laat nadenken over goed en kwaad. Dan denk ik meteen aan religie. Door het kwaad weg te duwen creëer je een beerput die zo hard gaat stinken dat de deksel eraf wil, voor frisse lucht. 

Lees meer >> | 82 keer bekeken

De aarde is net een ontwrichte moeder

De meest verantwoordelijke en onderschatte taak lbegint bij de opvoeder van het kind. Het betekent jezelf wegcijferen, het kind beschermen om het mentaal en fysiek gezond te houden zodat het later met een rugzak aan verantwoordelijkheidsgevoel de wereld kan verkennen. Zodra de moeder opdroogt, scheuren vertoont, weerbarstig beeft en hier en daar lekkages laat zien, schudt het kind op zijn grondvesten. Niks is menselijker dan het de opvoeder dan stiekem kwalijk te nemen niet sterk genoeg te zijn. Pas wanneer de opvoeder onder de puinbrokken ligt, bedenkt het kind dat de warme aanwezigheid van een opvoeder helemaal niet vanzelfsprekend is en piekert zich suf waarom hij het niet zag aankomen. De autobiografische roman van schrijver/journalist Paul Teunissen gaat daar over. Middels een brief nam hij afscheid van zijn aan alcoholverslaafde moeder. Kort daarop stierf ze en werd Teunissen overweldigd door schuldgevoel.

Lees meer >> | 61 keer bekeken

Het mysterie van de dood laat zich alleen vangen in kunst

Alles wat ver achter ons ligt, draagt een aura van mystiek en vergankelijkheid. De krachtige verbeelding hiervan is omschreven in het prachtige boek “Het lied van ooievaar en dromedaris” van Anjet Daanje. De roman lijkt te beginnen als een fictieve biografie over de negentiende-eeuwse Engelse zusjes Drayden, die weer gebaseerd zijn op de Brontë-zussen. Een terugkerend element is het nagelaten aantekeningenboekje van Eliza May Drayden dat haar biografen voor vraagtekens blijft stellen. Er komt een kerk vol vliegen in voor, een vader die een tweeling (Lena en Penny) inzet voor spirituele seances, en die het spel van spiegelen zo weten te verfijnen dat je geen verschil tussen de twee ziet. Voor de buitenwereld bestaat er maar één zusje, zodat ze op een geloofwaardige manier geestuittredingen kunnen spelen voor betalend publiek. Angst en hoop vloeien hierin samen. Het deed me direct denken aan mijn videowerk ‘Twins’ uit 2005.

Video

Lees meer >> | 76 keer bekeken